Zanieczyszczenie powietrza w Polsce należy do najwyższych w Europie. W niektórych miastach jest ono tak wysokie, że coraz większa część mieszkańców nie wychodzi z domu bez masek antysmogowych. Istniejące, a także nowe regulacje prawne, częściowo wymuszone przez Unię Europejską mają na celu poprawę tej dramatycznej sytuacji.
Nowe prawo budowlane a zanieczyszczenie powietrza
Próby przeciwdziałania zanieczyszczeniu powietrza widać między innymi w nowych przepisach prawa budowlanego, które mają wejść w życie w 2018 roku. Zgodnie z nimi nowo stawiane budynki muszą być wykonane z materiałów bezpiecznych dla człowieka i środowiska. Nie mogą one wydzielać trujących oparów, niedopuszczalne jest również wydzielanie niebezpiecznych pyłów bądź gazów. Najnowsze przepisy biorą pod uwagę również nieprawidłowości w usuwaniu spalin i dymu, które są jedną z poważniejszych z przyczyn zanieczyszczenia powietrza.
Nowoczesne budynki muszą uwzględniać również bezpieczeństwo osób przebywających w ich wnętrzu. Muszą one zostać zaprojektowane w taki sposób, żeby zminimalizować stężenie w powietrzu substancji, które mogą stanowić potencjalne zagrożenie dla zdrowia. W sytuacji, kiedy powietrze usuwane z pomieszczenia zawiera niebezpieczne substancje, konieczne jest ich unieszkodliwienie.
Program „Czyste powietrze”
Zanieczyszczenie powietrza obecnie najbardziej przemawia do wyobraźni większości społeczeństwa, dlatego jest jednym z ważniejszych haseł wielu kampanii wyborczych do samorządów. Według Kancelarii Adwokackiej w Turku regulacje prawne stworzone po to, żeby walczyć ze smogiem zakładają między innymi niemożność zakupu kotłów na paliwa stałe, których klasa emisyjności jest niższa niż piąta. W zamian mieszkańcy domów mają otrzymać dotacje do zakupu kotłów, dofinansowanie ma być przyznawane również na termoizolację budynków. Dobra termoizolacja domów automatycznie zmniejsza wydatki na ich ogrzewanie, co ma bezpośrednie przełożenie na jakość powietrza.
Osoby najuboższe, które nie są w stanie dostosować swoich kotłów do nowych wymogów prawnych mogą ubiegać się o całkowite ich finansowanie.
Edukacja to podstawa
Jednym z pomysłów, które mają przyczynić się do poprawy powietrza w polskich miastach jest edukacja. Mieszkańcy mają dowiedzieć się o negatywnym wpływie smogu na ludzkie zdrowie, a także sposobach palenia w kotłach.
Ważna jest edukacja dzieci, która prowadzona jest głównie w szkołach, a także edukacja dorosłych. Prowadzone społeczne dyskusje sprawiają, że coraz więcej osób zauważa negatywny wpływ smogu na ich zdrowie.
Samochody elektryczne zwolnione z akcyzy?
Smog to nie tylko opary wydostające się z kominów. Do zanieczyszczenia powietrza przyczynia się również ogromna (i stale rosnąca) liczba samochodów. „Nie trudno się domyślić, że większa ilość aut elektrycznych byłaby niezwykle korzystna dla stanu powietrza zwłaszcza w dużych miastach. Sposobem na realizację takiego scenariusza jest projekt ustawy o elektromobilności, która zakłada całkowite zwolnienie aut elektrycznych z akcyzy. Ponadto tego typu ekologiczne pojazdy mogą liczyć na darmowe parkowanie w strefach płatnego parkowania, co z pewnością będzie dużym udogodnieniem dla ich właścicieli” – mówi Szymon Wrona.
Koniec bezpłatnych torebek jednorazowych w sklepach już w 2018
Torebki jednorazowe, choć wydają się zupełnie niewinnym i praktycznym rozwiązaniem są bardzo poważnym zagrożeniem dla środowiska naturalnego. Główny problem z nimi wynika z faktu, że nie ulegają one rozkładowi, co stwarza poważny problem dla gospodarowania odpadami. Taka torebka przeznaczona jest zazwyczaj do jednorazowego użytku, co sprawia, że miesięcznie lub rocznie wykorzystuje się ich wielką ilość. Takie torebki często zalegają na ulicach w lasach, czy zbiornikach wodnych. Stanowią również bardzo poważne zagrożenie dla zdrowia i życia wielu gatunków zwierząt.
Za sprawą nacisków Unii Europejskiej ich bezpłatne rozpowszechnianie w sklepach będzie zakazane. Co więcej ceny płatnych reklamówek mają ulec znacznemu zwiększeniu (koszt jednej sztuki może dojść nawet do złotówki).
Kary za zanieczyszczanie środowiska
Jako, że dla wielu osób skutki zanieczyszczenia środowiska są bardzo mgliste i nie powstrzymują przed podejmowaniem działań, które prowadzą do jego degradacji, wprowadzono stosowne kary za tego typu działania. Kary za zanieczyszczenie środowiska mogą być różne. Ich surowość zależy od stopnia wyrządzonych szkód. Osoba szkodząca środowisku może otrzymać grzywnę, w niektórych przypadkach grozi jej kara pozbawienia wolności od trzech miesięcy do nawet pięciu lat. W sytuacji, kiedy szkody są wyrządzone nieumyślne, najwyższy wymiar kary to dwa lata pozbawienia wolności.
W przypadku, kiedy zanieczyszczenie środowiska stanowi bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka sankcje są wyższe. Dodatkowo wyższą kary przewidziane są za zanieczyszczenie środowiska, które następuje w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej . Wówczas najwyższa kara pozbawienia wolności może wynosić nawet osiem lat.
Po przystąpieniu do Unii Europejskiej Polska musiała zaostrzyć kary za tego typu wykroczenia.
Sprawdź też: Comparic